Ένας χρήσιμος τελικά οδηγός διαχείρισης των αλλαγών της ζωής μας. Με ιδιαίτερη επιμέλεια ο συναπόφοιτος (1970) Μιχάλης Γιαννουλέας, μετά από πολλά χρόνια εξαιρετικής παρουσίας και εκπαιδευτικής προσφοράς ως Προϊστάμενος του Εκπαιδευτικού Κέντρου της Αγροτικής Τράπεζας, καταφέρνει να καταγράψει στο επίκαιρο αυτό βιβλίο του την διαδικασία της αλλαγής που συμβαίνει σε κάθε έναν από εμάς και μάλιστα ιδιαίτερα συχνά.

Η αλλαγή και η πρόκληση της αλλαγής δεν είναι τίποτα άλλο παρά το καινούριο, αλλά κάθε αλλαγή περιλαμβάνει τόσο ένα κέρδος όσο και μια απώλεια. Η αλλαγή είναι μέρος της ανθρώπινης καθημερινότητας, σε μια ζωή που αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς, σε μια εποχή έντονα παγκοσμιοποιημένη αλλά και ιδιαίτερα αγχογώνα, γιατί η αλλαγή προκαλεί ταυτόχρονα ενόχληση, ενθουσιασμό, άγχος, αβεβαιότητα και πολλές φορές κρίση.

Χωρίς όμως αλλαγές περιορίζουμε τους εαυτούς μας και τα ίδια μας τα όρια. Η ζωή η ίδια είναι γεμάτη από αλλαγές. Είναι αυτό που ο Μ. Γιαννουλέας ορίζει «σαν κάτι που απλά συμβαίνει». Πολλές φορές μπορεί και να μην μας αρέσει, γιατί απλά έχουμε συνηθίσει να

αντιστεκόμαστε στην αλλαγή και να φοβόμαστε τις αλλαγές. Όλα αυτά μέσα από τον τροχό της καθημερινής ζωής ο Μιχάλης ο Γιαννουλέας τα αναλύει διεξοδικά σε στάδια και συμπεριφορές, γιατί πρέπει να μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε τις όποιες αρνήσεις, αντιστάσεις ή άγχη ή φόβους προκειμένου με αδιάκοπη προσπάθεια να κερδίσουμε τελικά την ίδια τη ζωή και να κάνουμε τα σημαντικά βήματα που θέλουμε αντιμετωπίζοντας, κάθε μέρα, τις καινούριες αλλαγές που απαιτούνται.

Σε ένα μεταβαλλόμενο συνεχώς παγκοσμιοποιημένο χωριό η αιφνίδια αλλαγή είναι πια καθημερινότητα είτε αφορά τη δουλειά, την οικονομία, την εργασία, είτε αφορά τις σχέσεις, τις συγγένειες, ένα πένθος, μία απώλεια είτε αφορά ακόμα και τις νομικές συνθήκες. Γιατί το λέω αυτό; Γιατί χρησιμοποιεί και ένα εξαιρετικό παράδειγμα σαν μελέτη ειδικής περίπτωσης, όπου αναφέρεται στην ιστορία της Άννας, όπου επί λέξει καταγράφει: «........ εντελώς αποστασιοποιημένη από τις επερχόμενες αλλαγές η Άννα ενθουσιάζεται εύκολα, αρνούμενη να σκεφθεί σοβαρά και υπεύθυνα. Η πρόταση για μια εκδοτική συνεργασία ενισχύει προσωρινά την αυτοπεποίθησή της, με αποτέλεσμα να υπογράψει βιαστικά και χωρίς νομική κάλυψη ένα εξουσιοδοτικό συμβόλαιο που θα την ταλαιπωρούσε για καιρό».

Άρα μέσα στο φόβο που συνεχώς εντείνεται και τις αλλαγές που φοβίζουν, η κοινωνία συντηρικοποιείται και αυτό επιτάσσει στο να προσπαθήσουμε να δούμε ακόμα και ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος του δικαίου όταν ζητάμε μια καλύτερη σχέση δικαιοσύνης ανάμεσα στα άτομα, στην κοινωνία, στο κράτος.

Πρέπει ανά περίοδο της ζωής, όπως μας προτείνει ο Μιχάλης Γιαννουλέας, να βρούμε τα «σημεία άγκυρες», τις ζώνες σταθερότητες για τις οποίες μπορούμε να είμαστε σίγουροι όταν όλα γύρω αλλάζουν.

Σίγουρα στο βιβλίο αυτό δεν υπάρχει κάτι ή κάποιο στάδιο που να μην το έχουμε ή το έχετε βιώσει. Παρουσιάζει διάφορες πτυχές της έννοιας της αλλαγής και νομίζω ότι μας βοηθάει να μπορέσουμε να λειτουργήσουμε, εμπλουτίζοντας τις γνώσεις αλλά κυρίως τις δεξιότητές μας.

Και τελειώνει αυτές του τις καταθέσεις από τις εμπειρίες ζωής και της πολύχρονης προσφοράς εκπαίδευσης με πρακτικές προτάσεις, με σκοπό σε ότι μας συμβεί, όσο ανεπιθύμητο και δυσάρεστο να είναι, να μπορέσει ο καθένας μας να το διαχειριστεί πιο αποτελεσματικά και κυρίως με λιγότερο άγχος. Ο Μιχάλης Γιαννουλέας κλείνει με τους στίχους του Καβάφη από την Ιθάκη: «σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι να είναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις».

Γιατί σίγουρα τα κέρδη είναι οι περιπέτειες και οι γνώσεις. Ο δρόμος, το ταξίδι, οι περιπέτειες είναι συνυφασμένες με την έννοια της αλλαγής και αν το άτομο είναι θετικό απέναντι στην αλλαγή τότε και οι κίνδυνοι του δρόμου, του ταξιδιού περιορίζονται. Η μάθηση φέρνει την αλλαγή. Και η αλλαγή απαιτεί εκμάθηση νέων πραγμάτων.

Απλά ένα εξαιρετικό βιβλίο.